Een fotoserie die de kracht van kwetsbaarheid toont en het verhaal achter de betekenis van vrijheid vastlegt.
De verhalen zijn uiteenlopend en de vrouwen komen van alle lagen van de samenleving.
Van geweld tot liefde. Van eerwraak tot rouw. Van verstoting tot eenzaamheid.
Diversiteit, liefde en moed maakt de fotoserie taboedoorbrekend en krachtig zoals het is.
Verschillende mediaplatformen, waaronder Het Parool, hebben hier aandacht aan gegeven.
Lees hier het artikel van Het Parool: www.parool.nl/nieuws/amsterdamse-vrouwen-leggen-uit-wat-vrijheid-voor-hen-betekent
Een fragment uit het programma van NTR: Iedereen Verlicht
In dit fragment wordt de fotoserie #vrijheidisvoormij in beeld gebracht. Meera verteld wat voor betekenis vrijheid in haar leven heeft gehad en wat het doel van de fotoserie is.
Jannie's Story
“Ik zat in een leven dat niet de mijne was. Ik zat bij een hele zware kerk, wat voor mij voelde als een sekte. Dit was de keuze van mijn ex. Hij had een godsdienstwaanzin en was erg dominant. Om de lieve vrede paste ik mij aan en heb ik mij toen zelf volledig weggecijferd. Ik heb het leven geleefd van een ander, ik was niet mezelf en ik hield niet van mijzelf. Rond mijn 50ste levensjaar werd ik depressief. Na verschillende therapieën ben ik de diepte ingegaan. Daar kwam voor mij de doorbraak en ging ik van mijzelf houden. Ik heb toen de keuze gemaakt om na 30 jaar huwelijk voor mijzelf te kiezen. De sprong in het diepe, op weg naar mijn vrijheid. Voor mij is vrijheid daarom dat ik een keuze heb in hoe ik mijn leven leidt. Dat ik zelf kan bepalen wat ik doe en zeg. Dat ik de macht heb om te kiezen op hoe ik ergens op reageer of niet reageer. Hoe ik denk of wat ik doe is mijn verantwoordelijkheid. Mijn leven is van mij en leef deze in vrijheid en liefde.”
Zhunaysha's Story
''Op oudjaarsavond wensten wij elkaar nog een gelukkig 2018 toe en een dag later kreeg ze de griep. Na een week bleek het een zware longontsteking te zijn en werd ze direct opgenomen op de intensive care. Er was geen verbetering en ze kwam ook niet meer bij. We hebben haar moeten laten gaan… De periode is als een waas voorbij gegaan. Je wordt geleefd en kijkt machteloos toe. Je hebt geen keuze dan jezelf over te geven aan de omstandigheden..
Ik danste mijn verdriet weg, dat geeft lucht. Nergens aan denken en met niemand te hoeven praten. Het leek alsof ik alles onder controle had. Na 6 maanden kwam de harde klap.. Het dringt nu echt door.. ze is er niet meer. Je moeder, zij die jou op zoveel gebieden heeft gevormd. In de Hindoestaanse cultuur heeft de vrouw een belangrijke rol. Ze staat aan het hoofd van het gezin en zorgt voor de veilige basis. Iets waar mijn moeder nooit in tekort schoot. Ze was de bindende factor in onze familie. En zij.. zij was mijn veilige basis. Alsof de grond onder mijn voeten is verdwenen. Het verlies.. het verdriet.. het gemis.. het voelt ondragelijk en oneerlijk! Ze is vertrokken zonder dat we afscheid konden nemen. Ik voelde me een gevangene van mijn emoties. Niemand kon mij vertellen hoe en wat ik moest doen. Er bestaat immers geen stappenplan voor rouwverwerking. Ik ging in therapie en daar lukt het om te praten. Iets wat ik met anderen moeilijk kon. Het lukt mij om mijn gevoelens en verdriet toe te laten. En tijd doet haar werk.. De pijn en het gemis zal niet verdwijnen. Maar ik vind een manier om het een plekje te geven. En nu twee jaar later kan ik mijn verhaal delen… Ik denk elke dag aan je.. Ik ben trots op jou en ik ben je eeuwig dankbaar voor alles dat je mij hebt geleerd…”
Nina's Story
"Vanaf mijn kindertijd heb ik geheel onbewust veel emoties en gevoelens weggedrukt. Ik voelde de pijn van mijn ouders tijdens hun scheiding en mijn vaders pijn die hij zelf verdoofde met middelen. Dit verdriet kon ik als kind niet dragen en zo ontstond de overlevingsstrategie, wegdrukken van pijn. Ik trok nare partners aan toen ik jong was en ook hierin heb ik nare ervaringen opgedaan. Deze ervaringen was ik tot 2 jaar geleden helemaal vergeten, de herinneringen had ik niet opgeslagen. Een soort dissociatie. Op mijn 25ste kreeg ik psychische klachten. Ik voelde mezelf vies, dik en lelijk. Ik ging minder eten en spuugde soms mijn eten uit. Ik was altijd al bezig met meditatie, zelfontwikkeling, reizen en energiewerk. Ik kon ook heel erg genieten van het leven in het moment, ik snapte daarom niet waar het probleem met mijn lichaam vandaan kwam. Ik besloot dit te onderzoeken in therapie met EMDR en hypnose. Tijdens de therapie kwamen er herinneringen boven die ik verdrongen had of in een soort dissociatie had meegemaakt. Deze herinneringen moest ik opnieuw doorleven en doorvoelen. Alle pijn en verdriet die ik toen heb weggedrukt moest nu gevoeld en geheeld worden. Alle emoties die wij keer op keer wegdrukken, veroorzaken problemen in ons huidige leven, ook al zien we zelf de connectie niet. Zo heb ik mezelf versplinterd door bepaalde ervaringen te blokken, dit was de kern van mijn eetstoornis. Bij mij uitte het zich in mijn zelfbeeld en in eten. Bij iemand anders kan het zich uiten in angsten, gedachtes, onzekerheden, depressies, automutilatie, verslaving etc. En hoe mooi is het als we nu de ervaring opdoen dat alles gewoon gevoeld kan en mag worden, elk moment. Overlevingsmechanisme weerhoudt ons van het leven. Ons volle potentie om elk gevoel 100% te voelen. De 'leuke' en de 'minder leuke'."
Maya's Story
“Als jongste van het gezin werd ik heel beschermd opgevoed. Hoe ouder ik werd, hoe meer beperkingen erbij kwamen. Dit maakte mij alleen maar opstandiger. Al vroeg droomde ik ervan om zelfstandig te gaan wonen. Maar toen kon dat alleen door te trouwen. Na mijn trouwen werd ik beschermd door mijn man. Dat was in veel gevallen ook fijn. Echter jaren later, toen de koek op was tussen ons, werd de drang om zelfstandig te wonen steeds groter. Het gevoel om helemaal vrij te zijn overheerste al het andere. Maar daar stond ik dan, geestelijk en financieel zwak. Ik had nooit alleen gewoond en dat leek ook weer eng. Zou ik het wel durven om de grote stap te nemen? Uiteindelijk heeft het vijf jaar geduurd om mentaal en financieel sterk te worden zodat ik de grote stap kon zetten. Langzamerhand overwon ik mijn vele angsten. Waar een deur dicht gaat, gaan 10 andere deuren open heb ik zelf ervaren. Ik kreeg hulp en steun uit onverwachte hoeken. Ik woon nu twee jaar in mijn eigen huis, geheel zelfstandig en vrij. En het voelt zo heerlijk aan. Er gaat geen dag voorbij dat ik niet dankbaar ben voor wat ik bereikt heb. Zelfstandig wonen heeft mij zoveel meer sterker gemaakt. Het is heerlijk je eigen beslissingen te nemen, doen en laten wat je wilt. Natuurlijk maak ik nog steeds blunders, maar daar word ik alleen maar wijzer van.”
Meinou's Story
‘Na mijn middelbare school heb ik een jaar in Cambridge gewoond (voordat ik in Utrecht psychologie ging studeren) en kreeg ik een relatie met een student die oorspronkelijk uit Sri Lanka kwam. Het was een schok voor me (ik was 18 jaar oud) dat hij me na een tijdje als zijn bezit ging behandelen, me soms tot sex dwong en kwaad werd als ik met andere mannen praatte. Vanzelfsprekend was het een bevrijding om na een jaar Cambridge in Utrecht te gaan studeren en de relatie te kunnen beëindigen. Inmiddels ben ik 53 en heb ik een samengesteld gezin met jong volwassen kinderen. Mijn dochter van 16 is een zelfbewuste jonge vrouw aan het worden. Ik realiseer mij dat zelfs in Nederland niet alle vrouwen van vrijheid kunnen genieten. Ik gun vanuit het diepst van mijn hart ALLE vrouwen de vrijheid om te studeren. De vrijheid om te werken. De vrijheid om een liefdesrelatie aan te gaan met degene die we zelf verkiezen. En ook… Vrijheid om nee te kunnen zeggen als we soms niet willen vrijen met onze geliefde.”
Asha's Story
“Een keerpunt in mijn leven was mijn scheiding. Het eerste wat ik dacht toen ik ging scheiden was; “Wat gaat papa zeggen?” Toen ik hem opbelde om het hem te vertellen, moest ik de telefoon van m'n oor houden, zo hard schreeuwde hij. “Je gaat niet scheiden!" Op de achtergrond kon ik nog net mee krijgen, dat mijn moeder riep dat ik een schande was voor mijn vader. Hij is een gerenommeerde man en door mij moest mijn vader nu gebukt door het leven gaan. De tranen vloeide over mijn wangen en zachtjes zei ik; “Maar hij is 3 jaar vreemd gegaan en heeft ons nu in de steek gelaten.” Mijn ouders hoorde mij niet. Scheiden hoort niet thuis in het vocabulaire van de meeste Hindoestanen. Scheiden doe je niet, punt. Geen tekst, geen argumentatie. Geen uitleg. Behalve dat de gemeensschap dit zou afkeuren. Het zinnetje: “Wat gaan anderen hiervan zeggen?”, weegt zwaarder dan mijn verdriet of geluk. Niet alleen zij keurden het af. Ongeveer 80% van mijn vrienden en familie ben ik in die tijd kwijtgeraakt aan vooroordelen, roddels en leugens. Met twee kleine kinderen heb ik sindsdien gevochten voor wat ik wilde, voor een toekomst voor ons. Ik sta waar ik nu sta, door mijn eigen hard werken en eigen keuzes in het leven. Ik sloeg een weg van eenzaamheid in. Een weg waarin ik heb leren vechten. Ik vocht tegen de wereld. Ik vocht in mijn rol als moeder, als werknemer, als dochter, als vriendin, maar vooral als mens. Ik vocht tegen de wereld. Dezelfde wereld die mij vele jaren met veel liefde zou omarmen. Waarom? Omdat ik na mijn eigen struggles en opkomen voor mezelf, begon op te komen voor de ander.
In veel culturen worden een heleboel mensen vaak onderdrukt door tradities. Tradities zijn een houvast, maar als ze je belemmeren moet je ze los laten. Wat de cultuur of familie wil, is niet altijd iets wat iemand anders wilt. Dit zorgt soms voor teleurstelling, waardoor je het toch gaat doen, wat jou achterlaat met misschien spijt of meer teleurstelling in jezelf, voor het niet opstaan voor je eigen keuzes. In mijn leven heb ik dit ook op de harde manier moeten leren. De keuzes van mijn leven liggen bij mij. Niet bij mijn familie, niet bij mijn kinderen, niet bij mijn coach, niet de regering, maar bij mij. En hierbij draag ik ook de verantwoordelijkheid en consequenties van mijn keuzes."
Carla's Story
“Ik ben altijd een vrolijk, gevoelig en speels meisje geweest. Ik voelde aan wanneer mensen zich niet goed voelden en ik deed dan alles wat ik kon om de ander zich beter te laten voelen. Soms betekende dat ik dan mezelf moest aanpassen. Me rustiger houden of juist vrolijker laten zien. Commentaar van anderen op mij; dat ik teveel praatte, te vrolijk was, te weinig meisjeachtig was, zorgden er voor dat ik me steeds meer en vaker ging aanpassen. Ik wilde niemand tot last zijn. Ik wilde dat anderen zich juist goed voelden. Dus als ik werd gepest, of als ik in een destructieve relatie zat, legde ik de verantwoordelijkheid vooral bij mezelf neer. Ik heb me zo vaak aan zoveel verschillende mensen aangepast, dat ik mezelf kwijtraakte. Pas toen ik kinderen kreeg, ontdekte ik weer het vrolijke, speelse innerlijke meisje in mij. Laagje voor laagje pel ik nu mijn zorgvuldig opgebouwde maskers af. En word ik weer steeds meer mij! Vrijheid betekent voor mij het leven zonder maskers, mij vrijelijk kunnen uiten en mijn innerlijke kind kunnen laten zien.”
Ashvita's Story
“Alle vrouwen in de muziekscene zijn hoeren’, ‘Als je later trouwt ga je toch geen muziek meer maken en dansen, denk je dat je man dat leuk gaat vinden en op de kinderen gaat passen?’, ‘Je moet je richten op trouwen en een gezin stichten, want je wordt ouder’. Jarenlang hoorde ik de opmerkingen van anderen hoe ongepast het was wat ik deed en wilde bereiken, en hoe slecht het met mijn leven zou aflopen. De onterechte twijfel die ik kreeg, dat ik inderdaad een punt achter al mijn ambities moet zetten en me moet gaan richten op de volgende gebruikelijke fase in het leven, namelijk trouwen en kinderen krijgen. Misschien hebben ze gelijk… waar ben ik toch mee bezig, ik verpest het voor mezelf… Maar op een dag ging de knop om. NATUURLIJK NIET! Dit is mijn leven en ik laat me niet beïnvloeden door hun negatieve mindset. De kracht van mijn positieve mindset in combinatie met oprecht zelfrespect, zelfacceptatie en selflove en daarnaast de onvoorwaardelijke support van mijn ouders, zorgen ervoor dat ik me niet gevangen laat nemen in de negativiteit van anderen, en dus hier vrij van ben om me volledig en positief te kunnen richten op MIJN ambities en goals in MIJN leven!”
Manon's Story
‘’Ik heb twee dochtertjes met mijn (nu ex) verslaafde vriend. Ik heb in deze relatie erg in zijn problemen gevangen gezeten. Een half jaar geleden heb ik besloten om hier een stap in terug te zetten en ben eindelijk met mijn dochters bij hem weggegaan. Ik heb mezelf bevrijd van alle verwachtingen en gedragingen die aan mij zouden hangen als vrouw zijnde en ben mijn eigen weg gaan volgen. Zonder mij van de wijs te laten brengen door mensen die zeggen of vinden hoe ik iets zou moeten doen als vrouw. Hoe erg ik ook bepaalde periodes in mijn relatie als naar heb ervaren, ik gun het mijn ex dat hij zich in vrijheid kan ontplooien. Vrijheid is een vorm van liefde voor mij. En dit uit zich in alle facetten van het leven. In zowel je kinderen, als gezin. Hierdoor groei je ook ‘vrij’ samen. En dat is de grootste vrijheid dat er bestaat, je hart hierin volgen.’’
Naomie's Story
“Ik was nog jong toen ik de ziekte van Lyme kreeg. Van een actief leven naar een leven waarin ik jaar na jaar huisgebonden, grotendeels bedlegerig en afhankelijk van de zorg van anderen was. Een jarenlange misdiagnose en zoektocht voordat de juiste intensieve behandelingen konden volgen. Dit is tot op de dag van vandaag, 21 jaar later, bepalend voor hoe mijn (dagelijks) leven eruit ziet, maar níet bepalend voor mijn geluk. De afgelopen jaren is er langzaam meer zicht op herstel, verminderen klachten, word ik mobieler (dag rolstoel, dag rollator!) en maak ik een mooie persoonlijke ontwikkeling door. Verlangens zoals mijn kinderwens, werden weer reëler, maar ook hier is de weg niet makkelijk. Vier miskramen in twee jaar tijd heeft ook grote impact gehad. Door ziekte, het verlies en mijn nog onvervulde kinderwens heb ik op veel vlakken rouw ervaren en afscheid moeten nemen. Toch houd ik van het leven! Natuurlijk is er verdriet en pijn, maar door dit in liefde toe te staan onstaat er elke keer ruimte om ook kracht en vertrouwen te voelen en dat maakt het makkelijker te dragen. Ik kan nu mijn donkere en lichte kanten en die van het leven omarmen, kies voor wat mijn behoefte is, wat ik nodig heb en vertrouw op wie ik ben en wat ik kan. Zo kan ik ongeacht de situatie intens geluk ervaren en er ook onvoorwaardelijk voor anderen zijn zonder dat dit ten koste gaat van mezelf of mijn gezondheid. Dit geeft mij een ultiem gevoel van vrijheid!”
Romaana's Story
“Ik ben 26 jaar en ben gescheiden. Een gescheiden vrouw wordt vaak gezien als een schande of minderwaardig. Mensen denken dat ze het recht hebben om te oordelen als je gescheiden bent. Ik kreeg schaamteloze berichten via social media en mensen hadden mij op een ‘scheidings schandpaal” geplaatst zonder te weten wat er in mijn huwelijk plaats vond.
Ik werd omschreven als een vrouw die niets meer waard is, dat gaf mij een minderwaardig gevoel. Mensen kunnen oordelen over mij wat ze willen, maar gelukkig ben ik ook hierin vrij, om daar boven te staan. Ik ben ontzettend blij dat ik voor mezelf gekozen heb, mijn doelen voor ogen heb en daar naar toe werk. Ik weet nu wat ik wil en vooral verdien in het leven.”
Sandra's Story
“Ik voel mij m’n hele leven al anders. Ik denk en leef anders dan de meeste mensen om mij heen. Dat is inmiddels helemaal prima, maar dat is lange tijd niet zo geweest. Ik voelde me nergens echt thuis en ben mezelf jarenlang volledig kwijt geweest. In mijn jeugd ontwikkelde ik een negatief zelfbeeld en een gebrek aan zelfrespect. Wat resulteerde in school verlaten, ongezonde relaties, verslaving, verwaarlozing en ongelukkig zijn. Ik kwam in een neerwaartse spiraal terecht die moeilijk te doorbreken was. Op mijn 37e kwam de diagnose ADHD en dat maakte heel veel duidelijk. Van alles viel op zijn plek.
In 2015 was ik het ongelukkig zijn met mezelf zo ontzettend zat, dat ik besloot volledig op zoek te gaan naar geluk. Toen heb ik een houding gekozen die ik “Bring it on!” noemde. “Kom maar op, Leven! Laat me maar zien wat ik “fout” doe, waar het mis gaat, wat mijn lessen zijn, wat ik kan veranderen.” Ik was er zó klaar mee.. Ik was bereid om alles te doen, te laten en te leren wat nodig was. Oude pijn ontdekken en loslaten, vergeven, accepteren.. Ik heb maanden gehuild en was bijna niet meer in staat om te werken, maar.. ik kwam eruit, sterker dan ooit, en vrij! Ik heb mij heel lang een mislukkeling gevoeld en soms is het gevoel er ineens weer een beetje, dat blijft en dat mag. Nu ben ik helemaal happy en sta ik sterk en trots in het leven. Trots op wie en ben en wat ik doe, met alles erop en eraan. Ik hou volledig van mij, voel me bevrijd en ik wens iedereen die liefde en vrijheid toe!”
Farida's Story
“Je mening hebben over veel dingen kan er in bepaalde culturen voor zorgen dat je buiten wordt gesloten. Sinds mijn 17e ben ik zelfstandig en onafhankelijk. Maar ik heb hier veel voor moeten opofferen. Mijn mening werd namelijk niet gerespecteerd en geaccepteerd. Ik geloof niet in het hebben van een geloof in de vorm van een religie, maar wel in een levenspad. En ik heb voor een ander levenspad gekozen, hierdoor nodigt mijn familie mij bijvoorbeeld niet meer uit op feestjes. Dat is jammer. Ik geloof erin dat we elkaar te leen hebben. Daarom geniet ik op mijn manier van het leven. Ik ben nu 54 jaar en voel nu pas dat ik echt mezelf kan en mag zijn.”
Anne's Story
“Op 19-jarige leeftijd kreeg ik via mijn opleiding de kans om stage te lopen op Curaçao, waar ik de vader van mijn kind ontmoette. Het eiland heeft een ontzettend grote bijdrage geleverd aan het vinden van mijzelf en mijn vrijheid als vrouw. Hoewel dit door een flink harde levensles pas uit de verf heeft mogen komen.
Van huis uit had ik altijd mee gekregen dat ik op financieel gebied nooit afhankelijk moest zijn van een man en dat is één van de beste boodschappen die mijn moeder mij ooit mee heeft kunnen geven en hoewel ik er hard voor heb moeten werken is het me het allemaal waard geweest. Ik heb een goede opleiding genoten, heb een ontzettend leuke baan en een ontzettend lief kind waar ik veel kracht uit put en elke dag weer opnieuw mijn best voor doe. Na de moeizame relatie met de vader van mijn kind, kwam ik er pas achter hoe belangrijk het is dat je blijvend de keuze maakt om (financieel) onafhankelijk te zijn en blijvend de keuzes maakt om jezelf als vrouw voor op te zetten en hierin de keuzes te maken die van belang zijn voor jezelf (en kind). De weg naar vrijheid was voor mij geen makkelijke weg. Ik heb harde lessen moeten leren alvorens ik mij compleet vrij kon voelen als vrouw en wereldburger.
Ik kan nu zeggen dat ik trots ben op mezelf als alleenstaande moeder, mijn carrière en de (keuze-) vrijheid die ik heb als vrouw.”
Sunaina's Story
"Vrijheid voor een 25-jarige Hindoestaanse vrouw, die op vrouwen valt. Vrijheid is iets waar ik lang over heb moeten nadenken. Van jongs af aan heb ik altijd gedacht dat je je moet houden aan de norm. Studeren, trouwen met een man en kinderen baren. Ik wist altijd al dat ik “anders” was dan de rest. Ik kon dit niet accepteren. Men hoeft niet te weten dat je op vrouwen valt, zeker niet binnen mijn cultuur en familie. Het taboe gevoel bleef altijd bestaan. Ook heb ik vaak geprobeerd om met mannen te daten. Dit ging mij goed af, voor enkele maanden. Het was het altijd “net niet”. Begin 2020 heb ik een hersenstoring gehad. Dat was eigenlijk het moment dat ik dacht: "Sun het wordt tijd dat je jezelf bent. Dat je kiest voor je eigen vrijheid. Je moet geen stress of verdriet meer meedragen in je leven." Uiteindelijk leidde het naar iets vreselijks. Het gevoel dat je als mens zoveel pijn meedraagt, wat zich uiteindelijk kan uiten op je lichaam. Dat is het niet waard voor mij. Wanneer men mij niet accepteert, is het niet mijn verlies. Dat is mijn vrijheid. Het durven te zijn wie ik ben."
Sandra's Story
''Ik ben alleenstaande moeder die altijd voor haarzelf en haar dochter heeft gezorgd. Ik ben heel lang gevangen geweest in mijn eigen lijf en gedachtes. Gevangen omdat ik steeds weer terug ging naar hoe het vroeger was en hoe ik graag zou willen dat het zou zijn. Heel erg in het verleden en toekomst leven. Nadat mijn vader dit jaar 20 jaar geleden overleed ben ik heel erg op zoek geweest naar een vaderfiguur. Hierdoor heb ik juist de verkeerde vader voor mijn kind gekozen. Ik heb te maken gehad en nog steeds, met een narcistische ex-man. Als je uit dat web bent ontsnapt moet je op zoek naar jezelf. Het duurt lang voordat je daarvan los komt. Vooral als het elke keer weer raak is als je dochter weer terug komt van haar vader. Sinds de herfstvakantie gaat zij niet meer naar haar vader toe. In deze periode wilde ik de vader en moederrol op mij nemen, maar dat ging niet. Ik heb heel lang medelijden met mijn dochter gehad, maar sinds ik bezig ben met mediteren, heb ik een balans gevonden in mijn moederrol en ben ik weer de Sandra die ik heb gemist. Stap voor stap gaat het beter, het heeft tijd nodig.''
Mawish's Story
“Mensen uit mijn cultuur lachen en schelden mij uit. Zij vinden dat ik een slecht mens ben omdat ik voor mezelf heb gekozen. En omdat ik heb gekozen om moeder te zijn…
Ik ben ongetrouwd en heb twee kinderen. Mijn zwangerschappen waren beide keren ongepland. Helaas hebben de vaders van de kinderen de boot afgehouden en ben ik alleenstaande moeder geworden. Toen ik in verwachting was van mijn eerste kind woonde ik in het buitenland. Door omstandigheden ben ik terug naar Nederland gekomen waar ik heb gestreden voor mijn kinderen en mezelf. Ik heb veel moeten opofferen en heb geen steun van mijn omgeving gehad, waardoor ik op mezelf werd aangewezen. Sinds 2018 heb ik mijn leven op orde, ben ik uit de schulden, heb ik een eigen huis en werk ik als bedrijfsleider. Het is zwaar om moeder te zijn als je zelf nooit een moeder hebt gehad, maar opgeven is nooit een optie voor mij geweest. Want toen ik moeder werd heb ik een reden gekregen om te leven en heb ik ware liefde gevonden, in mijn dochters.”
Eva's Story
''Toen ik ongeveer 8 weken oud was, ging mijn vader mij voor het eerst verschonen. In mijn kamertje stond een straalkacheltje. Omdat het erg koud was heeft hij het kacheltje aan gezet, zodat het comfortabeler was voor mij. Dit kacheltje stond alleen te dichtbij voor mijn tere babyhuidje. Maar omdat baby’s wel vaker huilen bij het verschonen, duurde het even voordat mijn vader doorhad wat er gebeurde en mijn huidje aan het verbranden was. Gelukkig zijn we snel naar het ziekenhuis gegaan. Ik heb relatief weinig pijn gehad en de wond in mijn gezicht heelde goed.
Maar in de puberteit begon ik me steeds bewuster van mijzelf en ook van mijn litteken te worden. Anderen hadden dit niet. En naast de normale onzekerheid die er vaak is in de puberteit, voelde dit als een extra last. Ook omdat ik wel eens opmerkingen kreeg hierover. “Wat heb je daar? Huh, wat is dat?” Soms ook vervelende opmerkingen. Vanaf dat moment ben ik mijn wang steeds meer gaan verbergen. Het voelde alsof ik ook altijd wat moest compenseren ten opzichte van anderen. Daar heb ik me lange tijd heel kwetsbaar door gevoeld.
In 2016 kwam ik bij een coach terecht omdat ik aan de slag wilde met mijn perfectionisme. Per toeval kwam eigenlijk mijn litteken ter sprake. En toen pas realiseerde ik me dat daar nog een hoop oud zeer en schaamte zat. Mijn coach gaf me als opdracht om tijdens de volgende (groeps)bijeenkomst aanwezig te zijn met een kapsel waarbij mijn haar naar achter zat, bijvoorbeeld een staart. Ik kreeg bijna een hartverzakking, maar stemde in met haar voorstel. En vanaf dat moment ben ik gestopt met dat stukje van mijzelf te verbergen. Ik ging bijna kapot van de zenuwen die eerste dag, maar tegelijkertijd voelde het als zo’n bevrijding dat ik niks meer hoefde te verstoppen. Waarom had ik dit niet eerder gedaan? Het voelde zo goed! Intussen had ik meerdere laserbehandelingen gehad voor mijn littekens. Ook al waren dit vaak erg pijnlijke behandelingen. Dit heeft ook geholpen om het een plekje te geven. Inmiddels ben ik heel tevreden met hoe het eruit ziet en heb ik geaccepteerd dat mijn litteken bij mij hoort en mij uniek maakt.”
Sally's Story
Mijn moeder is 20 jaar geleden overleden en gelijktijdig kreeg ik een fikse burn-out. Ik kwam mezelf tegen, liep tegen de spreekwoordelijke muur op. Ik voelde mij niet vrij en was bang hoe een ander me zou zien, over me zou denken en reageren.
Ik ben toen aan mezelf gaan werken en ben mezelf opnieuw gaan leren kennen. Nu maakt het mij niet uit wat anderen van me denken. Als iets voor mij goed voelt, dan doe ik het. En als het voor mij niet goed voelt tijdens het doen, ik ook de vrijheid heb om op die keus terug te komen. Ik heb niemands goedkeuring hiervoor nodig. Ook heb ik geleerd me niet meer schuldig te voelen als ik voor Sally koos. Ik ga er nu vaak alleen op uit en heb me-time. Als ik niet goed voor mezelf zorg, hoe kan ik dan voor een ander zorgen?
Rachida's Story
"Ik heb op verschillende manieren gevochten voor mijn vrijheid. Mensen hebben altijd meningen gehad over hoe ik mijn leven zou moeten leiden. Deze mensen zijn toch wel belangrijke mensen geweest zoals tantes, nichten en stiefmoeders. Ik ben opgegroeid in een lastige situatie, waarbij mijn ouders zijn gescheiden en ik vrijwel geen contact heb met mijn moeder. Mijn moeder is geestelijk niet in orde. Hierdoor heb ik veel waarde gehecht aan de andere vrouwelijke personen in mijn leven. In onze cultuur wordt er nog vaak gezegd wat zal men zeggen of denken. Ook wordt er in onze cultuur gedacht dat ouderen altijd gelijk hebben en wij moeten luisteren en doen wat de ouderen zeggen. Door deze denkwijzen heb ik mij altijd gevangen gevoeld. Ik had het idee dat er altijd ogen op mij waren gericht en er perfectie van mij werd verwacht. Ik ben hier tegen ingegaan met alle gevolgen van dien. Op mijn 19e heb ik besloten om alle connecties met de familie te verbreken en ben ik op mijn 20e op mezelf gaan wonen. Aan de ene kant voelde ik mij schuldig en aan de andere kant voelde het zo goed. Echter heb ik alle negatieve gevoelens van afgelopen jaren weggestopt en zou er ooit een moment komen dat ik in elkaar zou storten. Dit gebeurde ook in 2018. Ik kreeg te maken met depressie. Tijdens mijn depressie voelde ik mij eenzaam en zocht ik weer familie op. Ik kwam er helaas achter dat familie en de hindoestaanse cultuur niet gaat veranderen. Ik werd scheef aangekeken omdat ik zei dat ik depressief was en ik het rustig aan wil doen. Familie kwam met (ongevraagd) "advies" en er werden weer ogen op mij gericht. Er werd weer opnieuw bepaald hoe ik mijn leven moet leven. In de hindoestaanse cultuur is er ook sprake van een prestatiecultuur. Hiermee wil ik zeggen dat er altijd van je verwacht wordt dat je iets bereikt in het leven en altijd maar bezig bent om iets te bereiken. Ik heb altijd gedacht dat dit ouderwets was en alleen maar in landen als India plaatsvindt. Helaas heb ik ondervonden dat dit de dag van vandaag daadwerkelijk ook in de hindoestaanse cultuur plaatsvind. Tijdens mijn depressie heb ik hiertegen moeten ‘vechten’. Ik weet niet hoe ik dit anders moet verwoorden. Zo heb ik het ervaren en gevoeld. Dit keer kreeg ik de bevestiging dat ik dit absoluut niet meer wil en wil leven op mijn eigen voorwaarden. Niemand, maar dan ook echt niemand, kan mij opdragen hoe ik moet leven en welke keuzes ik moet maken. Natuurlijk kunnen mensen mij adviseren en een weg laten zien, maar het is aan mij of ik het advies aanneem en de weg wil inslaan die mij wordt gewezen. Ik heb vaak gedacht of deze gedachtegang mij een slecht persoon maakt. Echter ben ik tot de conclusie gekomen dat dit niet zo is. Ik ben inmiddels een volwassen vrouw die simpelweg haar leven wil leiden en haar eigen keuzes wil maken."